(31/10/2025) Trung Quốc chi hơn 3,7 tỷ USD để nhập một đặc sản của Việt Nam, nhiều nước Á - Âu cũng “tranh mua”

Xuất khẩu hạt điều Việt Nam đang bứt phá mạnh mẽ khi Trung Quốc bất ngờ tăng mạnh nhập khẩu, cùng lúc các thị trường như Hà Lan, Nhật Bản, Philippines, UAE và Ấn Độ cũng gia tăng sức mua.

Theo báo cáo tại Hội nghị Điều quốc tế do Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) tổ chức tại Hà Nội, Việt Nam hiện chiếm hơn 65% sản lượng điều thô nhập khẩu toàn cầu và hơn 80% lượng nhân điều xuất khẩu thế giới.

Trong 9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc tăng tới 37,4% về lượng và 54,1% về giá trị, giúp tổng kim ngạch đạt gần 3,77 tỷ USD. Nếu đà này được duy trì, ngành điều Việt Nam có thể cán mốc 5 tỷ USD trong năm nay - mức cao nhất từ trước tới nay.

Theo dự báo, nhu cầu tiêu thụ hạt điều của Trung Quốc trong những tháng cuối năm sẽ tiếp tục tăng mạnh khi nước này bước vào mùa Tết Nguyên đán, thời điểm người dân ưa chuộng các sản phẩm dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe. Tín hiệu khả quan này mở ra cơ hội để ngành điều Việt Nam không chỉ khẳng định vị thế xuất khẩu số một thế giới, mà còn chuyển mình theo hướng sản xuất xanh – bền vững.

Hạt điều (ảnh minh họa).

Sự chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu và xu hướng tiêu dùng sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên cũng khiến hạt điều Việt Nam trở thành lựa chọn hàng đầu tại nhiều thị trường cao cấp như: Nhật Bản, Hà Lan hay UAE. Tuy nhiên, đằng sau bức tranh xuất khẩu sáng sủa là bài toán thiếu nguyên liệu trong nước.

Chủ động nguyên liệu, phát triển kinh tế tuần hoàn

Hiện Việt Nam cần hơn 3,5 triệu tấn điều thô mỗi năm cho chế biến, nhưng chỉ tự chủ được khoảng 10% nguồn cung. Phần lớn nguyên liệu còn lại phải nhập từ châu Phi – nơi nhiều quốc gia đang tăng thuế hoặc cấm xuất khẩu điều thô để giữ lại phục vụ công nghiệp trong nước. Giá nguyên liệu tăng nhanh hơn giá bán nhân điều xuất khẩu khiến nhiều doanh nghiệp chế biến rơi vào tình trạng thua lỗ, thậm chí phải tạm dừng sản xuất hoặc đóng cửa nhà máy.

Trước thực tế đó, các chuyên gia cho rằng phát triển vùng nguyên liệu bền vững trong nước là con đường duy nhất để ngành điều giữ vững vị thế. Cần đồng thời quy hoạch vùng trồng, cải tạo đất, chọn giống năng suất cao, đầu tư công nghệ chế biến sạch và xây dựng các chuỗi liên kết nông dân doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra ổn định.

Hiện nay, phần lớn diện tích điều ở Việt Nam đã già cỗi, thoái hóa, năng suất thấp do trồng tự phát, ít được bón phân, chăm sóc. Biến đổi khí hậu khiến thời tiết thất thường, sâu bệnh phát sinh nhiều, làm năng suất giảm mạnh. Nếu không có giải pháp cải tạo và hỗ trợ người trồng, nông dân sẽ ngày càng rời bỏ cây điều, ảnh hưởng đến an ninh nguyên liệu và kim ngạch xuất khẩu lâu dài.

Theo khuyến nghị của các chuyên gia nông nghiệp, cần sớm “xanh hóa chuỗi giá trị ngành điều", bắt đầu từ nông trại. Điều này bao gồm áp dụng canh tác hữu cơ, sử dụng phân bón vi sinh, tái chế vỏ điều làm phân compost, giảm phát thải CO₂ trong chế biến, đóng gói và vận chuyển.

Một số doanh nghiệp tại Bình Phước (cũ), Đồng Nai, Đắk Lắk đã tiên phong chuyển sang mô hình “nông nghiệp tuần hoàn", tận dụng phụ phẩm sản xuất năng lượng sinh học, giúp tiết kiệm 20–30% chi phí và giảm đáng kể lượng khí thải ra môi trường.

Ngoài ra, việc hợp tác với châu Phi trong chế biến xanh và chuyển giao công nghệ cũng được xem là hướng đi chiến lược. Cách tiếp cận này không chỉ giúp Việt Nam duy trì nguồn cung nguyên liệu ổn định, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển bền vững toàn cầu  điều mà nhiều hiệp định thương mại thế hệ mới đang khuyến khích.

P.V. (Theo Đời sống & Pháp luật; Người Đưa tin)