(12/7/2022) Thị trường Trung Quốc ngày càng khó tính hơn

Lệnh 248 và Lệnh 249 là một bằng chứng cho thấy thị trường Trung Quốc đang ngày càng khó tính hơn khi họ tham khảo các quy định từ những thị trường khác.

Thị trường Trung Quốc ngày càng khắt khe hơn với hạt điều và nông sản nhập khẩu khác. Ảnh: Thanh Sơn.

Ông Đặng Hoàng Giang, Tổng thư ký Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), cho biết, Việt Nam bắt đầu xuất khẩu hạt điều sang thị trường Trung Quốc từ những năm đầu thập niên 1990.

Trung Quốc trước đây là một thị trường tương đối dễ chịu và họ có thể tiêu thụ mọi loại nhân điều, từ những mã hàng cao cấp nhất đến những mã hàng cấp thấp nhất. Trong khi đó, các thị trường châu Âu, Mỹ … chỉ tập trung vào những mã hàng cấp cao.

Tuy nhiên, gần đây, trong xu thế hội nhập quốc tế, Trung Quốc đã tiếp thu những quy định của châu Âu, Mỹ … để đưa vào những quy định mới liên quan đến an toàn thực phẩm. Lệnh 248 và Lệnh 249 của Trung Quốc cho thấy, có sự tham khảo nhiều quy định của Mỹ, của châu Âu. Từ nhiều năm nay, Mỹ đã áp dụng các tiêu chuẩn hiện đại hóa an toàn vệ sinh thực phẩm một cách chặt chẽ, và Trung Quốc cũng đang theo xu hướng này.

Trong xu thế đó, thị trường Trung Quốc đang trở thành một thị trường khó tính, thậm chí là khó tính một cách bất ngờ. Như Lệnh 248 và Lệnh 249 họ áp dụng hơi nhanh, trong khi lẽ ra cần phải có một lộ trình nhất định.

Trước đây, 80-90% lượng hạt điều xuất khẩu sang Trung Quốc là đi qua biên giới, 20% đi đường biển. Nhưng đến năm 2021, lượng hạt điều xuất khẩu sang Trung Quốc qua đường biển hiện đã chiếm 60% tổng lượng hạt điều xuất khẩu sang thị trường này. 40% lô hàng hạt điều vẫn đi quan đường biên giới, nhưng đại đa số đã được chở bằng xe tải lớn, xe container để xuất khẩu chính ngạch, có hồ sơ đầy đủ.

Tuy nhiên, vẫn còn một số doanh nghiệp đã quen với mua bán tiểu ngạch. Khi có biết thông tin Trung Quốc chuẩn bị áp dụng Lệnh 248 và Lệnh 249, họ xoay sở không kịp nên đến quý 1/2022 mới có mã số doanh nghiệp xuất khẩu. Do phải chờ đợi mã số doanh nghiệp xuất khẩu, hạt điều của những doanh nghiệp này phải lưu kho, lưu bãi chờ xuất khẩu trong thời gian dài khiến cho chi phí đội lên nhiều.

Để giúp những doanh nghiệp này khắc phục khó khăn, Vinacas khuyến cáo họ thực hiện xuất khẩu ủy thác qua những doanh nghiệp khác đã có mã số doanh nghiệp xuất khẩu. Tuy nhiên, xuất khẩu ủy thác cũng nảy sinh một vấn đề như chất lượng sản phẩm không tương đồng giữa 2 doanh nghiệp dẫn tới có thể bị ảnh hưởng tới uy tín, thương hiệu …

Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đang kiểm tra rất ngặt nghèo với nhân điều chế biến sâu của Việt Nam. Cụ thể, nhân điều Việt Nam sang Trung Quốc không được có xác sâu sống, sâu chết. Hải quan Trung Quốc thậm chí tách đôi hạt điều ra, nếu phát hiện có xác sâu, lô hàng đó sẽ bị đưa vào diện kiểm soát, thậm chí bắt buộc trả về hoặc bị phạt rất nặng.

Theo ông Đặng Hoàng Giang, xác sâu sống, xác sâu chết, đặc biệt là trong những sản phẩm hữu cơ, là không tránh khỏi. Hun trùng bằng cách này hay cách khác thì cũng không thể loại bỏ được trứng sâu nằm giữa nhân. Đến nay, các thị trường khó tính hơn như Mỹ, EU cũng không yêu cầu trong nhân điều nhập khẩu không có xác sâu sống, sâu chết.

Trước yêu cầu nói trên của phía Trung Quốc, Vinacas đã phản ánh tới Văn phòng SPS Việt Nam và đặt câu hỏi tại sao Trung Quốc lại đặt ra quy định như vậy, trong khi các thị trường khó tính hơn lại không yêu cầu, đồng thời đề nghị phía Trung Quốc xem xét, điều chỉnh.

Văn phòng SPS Việt Nam đã phối hợp với Vinacas làm việc với phía Trung Quốc. Họ trả lời rằng đây là quy định đã có từ trước khi Trung Quốc gia nhập WTO. Phía Trung Quốc đã ghi nhận và sắp tới sẽ xem xét, điều chỉnh quy định này.

Thanh Sơn
Nguồn: Báo Nông nghiệp Việt Nam​