(31/8/2020) Gỡ khó cho xuất khẩu: Nắm bắt cơ hội mới

Đẩy mạnh xuất khẩu trực tuyến

Cuối tháng 4-2020, một số doanh nghiệp xuất khẩu của Hà Nội cùng gần 150 doanh nghiệp hai nước đã tham gia Hội nghị giao thương trực tuyến hàng hóa (chuyên đề nông sản, thực phẩm) Việt Nam - Trung Quốc 2020. Các doanh nghiệp trong nước đã giới thiệu các mặt hàng nông sản, thực phẩm chế biến có thế mạnh như hạt điều, gạo, rau quả... tới các nhà nhập khẩu Trung Quốc. Giao dịch đặt hàng tại hội nghị giao thương đạt giá trị 88 triệu USD.

Trong buổi làm việc giữa TP Hà Nội với Bộ Công thương mới đây, đại diện Cục Xuất nhập khẩu đã đề nghị TP Hà Nội quan tâm, tập trung nhiều hơn cho hình thức xúc tiến thương mại trực tuyến, đẩy mạnh xuất khẩu thông qua thương mại điện tử, kết nối giao thương giữa các doanh nghiệp Việt Nam với các đối tác có nhu cầu nhập khẩu tại các thị trường có khả năng phục hồi sớm như Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc, Nhật Bản... Đây cũng là giải pháp nhiều doanh nghiệp lựa chọn khi các hội chợ, triển lãm xúc tiến thương mại trên thế giới đều bị hoãn, hủy do dịch Covid-19. Giám đốc Xuất khẩu Công ty cổ phần Tập đoàn Thạch Bàn Trần Thị Hoài Tú cho biết, nhờ chuyển đổi phương thức kinh doanh, chú trọng ứng dụng nền tảng số, quảng bá hàng hóa tại các trang thương mại điện tử uy tín, cho nên hàng hóa của công ty đã tiếp cận được thị trường nước ngoài tốt hơn, ngay cả khi dịch Covid-19 gây ảnh hưởng tiêu cực. Trước kia, lượng hàng xuất khẩu của đơn vị chỉ chiếm hơn 5% sản lượng hàng hóa, nhưng nhờ đẩy mạnh phương thức xuất khẩu trực tuyến, dự kiến, năm nay sản lượng hàng xuất khẩu sẽ đạt hơn 20%.

Xuất khẩu thông qua các sàn thương mại điện tử lớn như Amazon, Alibaba… đang là hướng đi mà nhiều doanh nghiệp tìm kiếm. Năm 2019, Bộ Công thương, Sở Công thương Hà Nội đã phối hợp Amazon Global Selling (Amazon) triển khai các hoạt động tư vấn, tổ chức sự kiện, đào tạo hỗ trợ doanh nghiệp phát triển thương hiệu, mở rộng thị trường xuất khẩu, nâng cao giá trị hàng hóa, sản phẩm để tham gia chuỗi giá trị toàn cầu. Trước đó, trang Alibaba.com cũng đã phối hợp trang Fado.vn, giúp các công ty vừa và nhỏ của Việt Nam có thể chủ động giới thiệu hàng hóa ra thị trường các quốc gia khác thông qua các gian hàng của tập đoàn này. Xuất khẩu qua kênh thương mại điện tử có nhiều lợi thế như tiết kiệm chi phí, thời gian chuyển hàng, trong khi lợi nhuận có thể tăng gấp ba lần so với xuất khẩu theo cách truyền thống.

Cùng với đó, các mặt hàng của Việt Nam có thể xuất khẩu thông qua hệ thống bán lẻ nước ngoài như AEON, Central Retail, MM Mega Market... Tập đoàn AEON đã phối hợp Bộ Công thương, Sở Công thương Hà Nội hỗ trợ các nhà cung cấp Việt Nam nâng cao chất lượng sản phẩm để xuất khẩu sang thị trường nước ngoài. Năm 2018, hàng Việt Nam xuất khẩu qua hệ thống AEON đạt 330 triệu USD, năm 2019 đạt 370 triệu USD và năm 2020 hướng đến mục tiêu đạt 450 triệu USD. Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội Trần Thị Phương Lan cho biết, Hà Nội đang triển khai đề án “Thúc đẩy các doanh nghiệp Việt Nam trực tiếp tham gia các mạng phân phối nước ngoài". Sở sẽ tập huấn nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp; kết nối doanh nghiệp với hệ thống phân phối và xây dựng kho ngoại quan ở nước ngoài, đáp ứng yêu cầu của các nước nhập khẩu…

Cơ hội cho xuất khẩu bứt phá

Mới đây, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) đã chính thức có hiệu lực. Cùng với các Hiệp định thương mại tự do được ký trước đó, đây chính là nền tảng để các doanh nghiệp tận dụng thúc đẩy xuất khẩu. Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội Nguyễn Thanh Hải nhận định, khi Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) được thực thi, kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp Hà Nội sang thị trường Ca-na-đa đã tăng 2,5 lần so với trước đó. EVFTA có hiệu lực đã xóa bỏ hơn 99% số dòng thuế theo lộ trình, sẽ tạo thuận lợi lớn cho các mặt hàng có thế mạnh của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường EU.

Để hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng tốt cơ hội, giảm thách thức mà các hiệp định này đem lại, Bộ Công thương, Sở Công thương Hà Nội đã tổ chức nhiều hội nghị tập huấn chuyên sâu, các cẩm nang tuyên truyền về quy tắc, nội dung của các hiệp định thương mại nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý nhà nước, đồng thời giúp doanh nghiệp hiểu rõ và tận dụng cơ hội, khai thác tốt thị trường. Cùng với đó, thành phố Hà Nội đang triển khai đồng bộ các giải pháp nắm bắt tình hình, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và có nhiều giải pháp phù hợp để đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu các mặt hàng truyền thống, tiềm năng và các mặt hàng có kim ngạch lớn, có khả năng tăng trưởng cao. Hà Nội đang triển khai xây dựng và đưa vào hoạt động nhiều trung tâm logistics lớn để giảm chi phí cho hoạt động xuất khẩu và lưu thông hàng hóa. Đồng thời, đẩy mạnh đơn giản hóa thủ tục hành chính, triển khai hải quan điện tử, các giải pháp bảo đảm thông quan hàng hóa xuất, nhập khẩu; giải pháp về thủ tục, quy trình, giấy phép thông quan, bảo đảm an toàn cho người lao động phục vụ công tác vận tải tại cửa khẩu để doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí…

Tuy nhiên, lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội cũng nhận định, xuất khẩu của Hà Nội chưa bền vững, quy mô hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng. Các doanh nghiệp xuất khẩu chủ yếu có quy mô vừa và nhỏ, năng lực cạnh tranh yếu, khi gặp khủng hoảng kinh tế dễ bị ảnh hưởng tiêu cực dẫn đến phá sản và ngừng hoạt động hàng loạt. Dịch Covid-19 sẽ tiếp tục tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất, xuất, nhập khẩu trên địa bàn. Do đó, thành phố sẽ triển khai đồng bộ giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu. Doanh nghiệp cần chủ động nắm bắt thông tin thị trường để có kế hoạch sản xuất, xuất khẩu phù hợp. Đồng thời, chủ động tìm hướng hợp tác với các thị trường, đối tác của hiệp định để thu hút đầu tư trực tiếp, tận dụng hiệu quả nguồn vốn và công nghệ, từng bước tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.