(16/12/2024) Cần xây dựng Tiêu chuẩn Việt Nam về cây điều đầu dòng

Trong bối cảnh Việt Nam chưa có bất kỳ vườn điều đầu dòng nào được công nhận chính thức, việc xây dựng Tiêu chuẩn Việt Nam về cây điều đầu dòng và vườn điều đầu dòng là cần thiết, theo Hiệp hội Điều Việt Nam.

Theo Luật Trồng trọt 2018, “cây đầu dòng" là cây tốt nhất được bình tuyển và công nhận từ quần thể của một giống cây trồng; “vườn cây đầu dòng" là vườn cây được nhân từ cây đầu dòng hoặc vườn cây do tổ chức, cá nhân thiết lập được thẩm định và công nhận.

Cây được cấp Quyết định công nhận cây đầu dòng sau khi được bình tuyển theo tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng cây đầu dòng; trường hợp không có tiêu chuẩn quốc gia, cơ quan quản lý chuyên ngành về trồng trọt ban hành tiêu chuẩn cơ sở để áp dụng.

Đối với vườn cây được cấp Quyết định công nhận vườn cây đầu dòng sau khi được thẩm định theo tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng vườn cây đầu dòng; trường hợp không có tiêu chuẩn quốc gia, cơ quan quản lý chuyên ngành về trồng trọt ban hành tiêu chuẩn cơ sở để áp dụng.

Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS), việc phát triển cây điều đầu dòng và vùng nguyên liệu điều bền vững là nhiệm vụ chiến lược, gắn liền với sự phát triển lâu dài của ngành điều Việt Nam.

Tuy nhiên, đến nay, cả nước vẫn chưa có bất kỳ vườn điều đầu dòng nào được công nhận chính thức. Do đó, việc xây dựng Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) về cây điều đầu dòng và vườn điều đầu dòng là cơ sở pháp lý thiết yếu theo luật hiện hành.

Góp ý vào quá trình xây dựng TCVN, VINACAS đề nghị, cần bổ sung chỉ tiêu tỷ lệ thu hồi nhân điều theo phân loại thương mại như W240, W320… – yếu tố quyết định giá trị kinh tế của sản phẩm sau chế biến.

Bên cạnh đó, rà soát và làm rõ giới hạn khai thác chồi hàng năm để bảo đảm tuổi thọ cây; mức độ nhiễm sâu bệnh giữa cây đầu dòng và vườn điều đầu dòng, tránh sự mâu thuẫn trong yêu cầu kỹ thuật. Đối với chiều cao cây điều đầu dòng tối thiểu, cần xem xét để phù hợp với xu hướng canh tác hiện đại.

Đồng thời, cần bổ sung tiêu chí năng suất và chất lượng hạt phù hợp với từng vùng sinh thái; khả năng chống chịu môi trường, thổ nhưỡng, khí hậu như hạn, úng, mặn, phèn.

VINACAS cũng đề nghị cần quy định rõ về hồ sơ và quản lý vườn điều đầu dòng để bảo đảm tính minh bạch và khả thi.